Jak mikroplastik wpływa na zdrowie organizmu? Jak się chronić przed cząstkami mikroplastiku?

Mikroplastik jest wszechobecny – znajduje się w wodzie, żywności, powietrzu, a nawet w ludzkim organizmie. Choć jego wpływ na zdrowie wciąż jest badany, coraz więcej dowodów wskazuje na fakt, że jest szkodliwy i że może negatywnie oddziaływać na układ pokarmowy, hormonalny i nerwowy. Jakie zagrożenia niesie mikroplastik dla naszego zdrowia? Jak się przed nim chronić? W tym artykule wyjaśniamy, co już wiadomo na ten temat i jakie kroki można podjąć, aby ograniczyć jego wpływ na organizm.

Czy mikroplastik jest szkodliwy?

Mikroplastik to drobne cząsteczki plastiku o średnicy mniejszej niż 5 mm. Nanoplastik zaś to jeszcze mniejsze, niewidoczne gołym okiem, cząsteczki plastiku o wielkości nieprzekraczającej 1000 nanometrów (1 µm). Mikro- i nanoplastik powstaje w wyniku rozpadu większych plastikowych odpadów (mikroplastik wtórny) lub jest celowo produkowany do zastosowań przemysłowych, np. jako mikrogranulki dodawane do kosmetyków, pasty do zębów oraz środków czystości czy też występujący jako włókna odzieży syntetycznej (mikroplastik pierwotny).

Dziś mikroplastik jest obecny niemal wszędzie. Obecnie każdego roku wytwarza się setki milionów ton plastiku, a jego produkcja systematycznie wzrasta. Materiał ten charakteryzuje się niskim kosztem, niewielką masą i dużą trwałością – rozkłada się bardzo długo, nawet kilkaset lat. Cząstki nanoplastiku i mikroplastiku znajdują się w morzach i oceanach, zostały wykryte w próbkach wody pitnej oraz wody butelkowanej. Są także uwalniane do powietrza oraz gleby, zjadane w żywności. Tym samym drobiny plastiku trafiają do organizmu człowieka.

Czy obecność mikroplastiku ma szkodliwy wpływ na zdrowie człowieka? Chociaż długoterminowe skutki narażenia na mikroplastik nie są jeszcze w pełni poznane, coraz więcej badań sugeruje, że jego obecność w organizmie może mieć negatywne konsekwencje zdrowotne. Cząsteczki mikroplastiku są na tyle małe, że mogą przenikać do różnych układów organizmu, powodując potencjalne uszkodzenia komórek, stres oksydacyjny i reakcje zapalne.

Zanieczyszczenie mikroplastikiem – jak mikroplastik wpływa na zdrowie organizmu?

Sprawdź, co dzieje się w poszczególnych układach organizmu w kontakcie z mikroplastikiem.

Układ pokarmowy

Mikroplastik dostaje się do przewodu pokarmowego głównie poprzez spożywaną wodę, ryby, owoce morza, sól kuchenną, a nawet warzywa i owoce. Po przedostaniu się do jelit może:

• podrażniać błonę śluzową układu pokarmowego, co może prowadzić do przewlekłych stanów zapalnych,
• zaburzać mikrobiotę jelitową, czyli naturalną florę bakteryjną, co może skutkować problemami trawiennymi i osłabieniem odporności,
• wpływać na wchłanianie składników odżywczych, co może prowadzić do niedoborów witamin i minerałów.

Niektóre badania sugerują, że cząstki plastiku mogą również transportować toksyczne substancje, takie jak metale ciężkie i pestycydy, które osadzają się na ich powierzchni, dodatkowo zwiększając ryzyko zatrucia organizmu.

Układ hormonalny

Wiele tworzyw sztucznych zawiera substancje chemiczne, które mogą zakłócać funkcjonowanie hormonów. Należą do nich:

• Bisfenol A (BPA) – często stosowany w plastikowych opakowaniach żywności i butelkach PET, może wpływać na gospodarkę hormonalną i zwiększać ryzyko chorób takich jak cukrzyca typu 2 czy zaburzenia płodności,
• Ftalany – dodawane do plastiku, aby zwiększyć jego elastyczność, mogą przyczyniać się do problemów z układem rozrodczym, zwłaszcza u mężczyzn, oraz zwiększać ryzyko zaburzeń metabolicznych.

Badania wykazały, że narażenie na mikroplastik może prowadzić do nieprawidłowego działania hormonów tarczycy, nadnerczy czy estrogenów, co może mieć długofalowy negatywny wpływ na zdrowie, w tym na rozwój nowotworów hormonozależnych.

Układ nerwowy

Istnieją obawy, że mikrocząsteczki plastiku mogą przenikać przez barierę krew-mózg, co stanowi poważne zagrożenie dla układu nerwowego. Badania na zwierzętach wykazały, że długotrwałe narażenie na mikroplastik może:

• powodować przewlekłe stany zapalne w mózgu,
• prowadzić do stresu oksydacyjnego i uszkodzeń neuronów,
• zwiększać ryzyko chorób neurodegeneracyjnych, takich jak choroba Alzheimera czy Parkinsona.

Chociaż wpływ mikroplastiku na ludzki mózg wciąż jest badany, istnieją przesłanki, że jego obecność może negatywnie wpływać na funkcje poznawcze i zwiększać ryzyko zaburzeń neurologicznych.

Układ oddechowy

Mikroplastik unoszący się w powietrzu dostaje się do organizmu także przez wdychane powietrze, zwłaszcza w dużych miastach, w pobliżu ruchliwych ulic i w zamkniętych pomieszczeniach, gdzie obecne są syntetyczne tkaniny i plastikowe przedmioty. W wyniku inhalacji mikroplastik może:

• osadzać się w płucach, prowadząc do stanów zapalnych i włóknienia tkanki płucnej,
• zwiększać ryzyko astmy i przewlekłej obturacyjnej choroby płuc (POChP),
• przenikać do krwiobiegu i oddziaływać na inne układy organizmu.

Niektóre badania wykazały, że cząsteczki mikroplastiku w powietrzu mogą pochodzić z ubrań wykonanych z poliestru oraz ścierania się opon samochodowych, co czyni je niemal niemożliwymi do całkowitego uniknięcia.

Chociaż naukowcy wciąż badają długoterminowy wpływ mikroplastiku na zdrowie, już teraz wiadomo, że obecność plastiku w organizmach żywych może prowadzić do stanów zapalnych, zaburzeń hormonalnych, osłabienia układu odpornościowego i potencjalnie zwiększać ryzyko różnych chorób przewlekłych. W kolejnych częściach artykułu omówimy sposoby na ograniczenie ekspozycji na mikroplastik oraz metody, które mogą pomóc w ochronie organizmu przed jego szkodliwym wpływem.

Cząsteczki mikroplastiku – jak się przed nimi chronić?

Znamy już konsekwencje dla zdrowia, jakie mogą powodować cząsteczki mikro- i nanoplastiku. Teraz przyjrzyjmy się temu, jak zmniejszyć ilość spożywanych fragmentów plastiku.

Najłatwiej jest wyeliminować mikroplastiki z wody kranowej. Możemy ograniczyć ilość tworzyw sztucznych, stosując domowe filtry do wody. Szczególnie warte uwagi są modele Pentair Everpure 2FC i 2FC-S, które jako pierwsze otrzymały certyfikat NSF, potwierdzający ich efektywność w usuwaniu mikroplastiku z wody z kranu.

Filtry te są w stanie eliminować nawet mniejsze cząstki, tj. o wielkości nawet 0,2 mikrona, w tym mikroplastik, zanieczyszczenia organiczne i bakterie, a także redukować zawartość chloru, metali ciężkich i pestycydów. Model 2FC-S dodatkowo zapobiega osadzaniu się kamienia, jednocześnie zachowując cenne minerały, takie jak wapń i magnez.

Dzięki swojej uniwersalności doskonale sprawdzają się zarówno w domach, jak i biurach czy lokalach gastronomicznych. Ich wydajność wynosi aż 22 tysiące litrów. Produkty te dostępne są w naszym sklepie.

Kawa bez szkodliwego plastiku

W naszym asortymencie dostępne są również gotowe kawy cold brew, przygotowane z najwyższej jakości ziaren oraz czystej, wolnej od mikro plastiku wody. Dzięki starannie filtrowanej wodzie każda butelka naszego cold brew gwarantuje nie tylko intensywny aromat i bogaty smak, ale także pewność, że nie zawiera plastikowych zanieczyszczeń.

Oferujemy szeroki wybór kaw macerowanych, tworzonych z ziaren pochodzących z renomowanych plantacji w Etiopii, Brazylii, Kenii, Kolumbii i innych znanych regionów kawowych. W naszej ofercie znajdziesz również cold brew o unikalnych nutach smakowych, takich jak wanilia czy owocowe akcenty. Zachęcamy do odkrywania wyjątkowej różnorodności smaków, powstałych dzięki parzeniu w czystej i zdrowej wodzie.

 Obecność mikroplastiku a konsekwencje dla zdrowia – podsumowanie

Mikroplastik jest wszechobecnym zanieczyszczeniem, które przenika do wody, żywności, powietrza i ludzkiego organizmu. Choć długoterminowe skutki jego obecności w organizmie wciąż są badane, liczne dowody wskazują, że może negatywnie wpływać na zdrowie, prowadząc do stanów zapalnych, zaburzeń hormonalnych, uszkodzeń neuronów czy problemów z układem oddechowym i pokarmowym.

Aby ograniczyć ekspozycję na mikroplastik, warto stosować filtry do wody eliminujące drobne cząsteczki plastiku, unikać plastikowych opakowań do żywności oraz wybierać produkty wolne od syntetycznych dodatków. Kluczowe znaczenie ma również świadomy wybór artykułów spożywczych i napojów przygotowanych na bazie czystej, filtrowanej wody, takich jak cold brew bez mikroplastiku. Podejmując proste kroki, możemy zmniejszyć ilość plastiku dostającego się do naszego organizmu i tym samym zadbać o własne zdrowie.